لبخند شما غالباً اولین معرف شما در جهان است. این اولین چیزی است که مردم به آن توجه کرده و میتواند مردم را به آشنایی با شما ترغیب کند. به هر حال اگر شما در مورد فاصله بین دندانهای خود احساس خجالت دارید، ممکن است لبخند خود را پنهان کنید. اجازه ندهید که کمی فاصله بین دندانهایتان باعث ایجاد احساس نامطلوب در شما شود. روشهای متعددی برای رفع فاصله بین دندانها و افزایش اعتماد به نفس شما وجود دارد. چه شما رویکرد و روش خود را ترجیح میدهید و چه تمایل به انجام فرایندهای تخصصیتر داشته باشید، در هر صورت میتوانید به یک لبخند رؤیایی دست پیدا کنید.
برای انتخاب بهترین روش برای از بین بردن فاصله بین دندانها، شما باید در وهله اول علت ایجاد این فاصله را بین دندانهای خود درک کنید. رایجترین روشهای درمانی برای رفع این مشکل عبارتند از:
- کامپوزیت: کامپوزیت یک روش محبوب برای رفع فاصله بین دندانها به خصوص فاصله بین دو دندان جلویی است. در روش باندینگ، مخلوطی از کامپوزیت روی دندان قرار داده میشود تا فاصله بین دندانها پر شده و دندانها عریضتر با شکلی صحیحتر دیده شوند بنابراین ظاهر فاصله بین دندانها کاهش مییابد.
- ونیرهای دندانی: ونیرهای دندانی پوستههای بسیار نازکی هستند که روی دندان طبیعی قرار میگیرند و باعث بهتر به نظر رسیدن رنگ، شکل و ظاهر کلی آن میشوند. این پوستههای صدفی شکل از پورسیلین دندانی ساخته میشوند. آنها در آزمایشگاه ساخته شده و قبل از این که آنها به طور دائمی روی دندان قرار داده شوند به طور صحیح تنظیم میشوند. “ونیر میتواند برای رفع دیگر مشکلات ظاهری دندان از جمله ترک خوردگی، شکستگی، لب پر شدگی، فاصله بین دندانی، زرد و بدرنگ شدن دندان، ساییدگی دندان یا نامرتبیهای جزیی دندانها، مفید و مناسب باشد.” [دندانپزشکی یگانه مقاله لمینت]
- ارتودنسی: اگر روشهای دائمی مورد نظر باشند یا فاصله بین دندانها خیلی زیاد باشد، دندانپزشک کودکان ممکن است شما را برای بحث در مورد استفاده از بریسها به یک متخصص ارتودنسی ارجاع دهد. ارتودنسی یکی از بهترین روشهای از بین بردن فواصل بین دندانها است. در برخی موارد، ارتودنسی جزئی – یک ست بریس که فقط روی چند دندان قرار میگیرند – مناسبترین روش است.
علل ایجاد فاصله بین دندانی

فاصله بین دندانی به دلایل متعددی بین دندانهای افراد ایجاد میشود که برخی از این دلایل عبارتند از:
- افتادن دندانها. در برخی افراد بزرگسال، همه دندانهای دائمی رشد نمیکنند. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که دندانها قبل از تولد شکل گرفته باشند. در برخی موارد، دندانهای شیری تا زمانی که سالم هستند باقی نمیمانند اما ممکن است کوچکتر بوده و باعث ایجاد فاصله بین دندانها شوند.
- دندانهایی که کوچکتر از فاصلهای هستند که برای آنها در دهان وجود دارد. اگر فک شما فضای زیادی داشته باشد، دندانهای شما ممکن است برای پر کردن این فضا به اندازه کافی بزرگ نباشند و در نتیجه باعث ایجاد فاصله بین آنها شود.
- بزرگ بودن فرنیوم لب. این فلاپ کوچک لب بالایی را به لثه متصل میکند. اگر این فرنیوم بین دو دندان جلویی رشد کند باعث جدا شدن آنها از هم و ایجاد فاصله بین آنها میشود.
- عادات دندانی. ممکن است بین دندانهای کودکانی که از پستانک استفاده میکنند یا انگشت شصت خود را پس از 4 سالگی هم میجوند نیز فاصله ایجاد شود.
- فشار زبان. اگر زبان شما در زمان بلع به دندانهای شما فشار وارد کند ممکن است به تدریج بین دندانهای جلویی شما فاصله ایجاد شود.
آیا فاصلهٔ بین دندانها (دیاستما) را میتوان از بین برد؟
دانستن علت ایجاد فاصله بین دندانی به تعیین بهترین روش برای درمان آن کمک میکند. برخی از افراد با فاصله بین دندانهای خود مشکلی ندارد و ممکن است در واقع ظاهر آن را دوست هم داشته باشند. در این موارد، از لبخند خود لذت ببرید و با مسواک زدن صحیح، نخ دندان کشیدن و مراجعه دورهای به دندانپزشک از دندانهای خود مراقبت کنید اما در غیر این صورت باید روشی برای از بین بردن این فاصله پیدا کنید که برای این منظور روشهای مختلفی پیش روی شما قرار دارد.اگر دندانهای نیش جانبی شما خیلی کوچک هستند، ممکن است متخصص ارتودنسی استفاده از روکشهای دندانی یا ونیرها را به شما پیشنهاد دهد.
زمانی که فاصله بین دندانی به دلیل افتادن دندانها ایجاد شده باشد میتوان از دندانپزشکی زیبایی یا ترمیمی بهره گرفت. اگر دلیل فاصله دندانی، بزرگ بدن فرنیوم لب باشد میتوان آن را به کمک انجام یک عمل جراحی به نام فرنکتومی ترمیم کرد.
ارتودنسی برای اصلاح فاصله بین دندانها

- ارتودنسی روشی برای صاف کردن و جابجا کردن دندانها به منظور بهبود ظاهر و عملکرد دندانها است. با کمک ارتودنسی میتوان فاصله بین دندانی را به روشی مؤثر درمان نمود. بریسها میتوانند دندانها را به هم نزدیکتر کنند. همچنین استفاده از این روش به سالم ماندن دندانها، لثه و مفاصل فک با توزیع یکنواخت فشار بایت روی همه دندانها کمک میکند. نتایج حاصل از انجام اقدامات ارتودنسی کاملاً قابل پیشبینی و موفقیتآمیز است. بسته به شدت فاصله بین دندانها، اقدامات ارتودنسی ممکن است در 2 تا 3 فاز مستقل انجام گیرند.
مراحل اقدامات ارتودنسی
- معمولاً اقدامات ارتودنسی بین 6 تا 30 ماه طول میکشد. طول دوره ارتودنسی به میزان زیادی به نوع ناهنجاریهای دندانی، نوع ابزار مورد استفاده برای ترمیم مشکلات دندانی و استقامت بیمار بستگی دارد.
- در اینجا به 3 مرحله اصلی ارتودنسی اشاره میکنیم:
فاز 1 – مرحله برنامهریزی
- متخصص ارتودنسی برای تراز کردن دندان به روشی مؤثر و مفید باید تشخیصی دقیق داشته باشد. در چند جلسه اول مراجعه به دندانپزشک ممکن است برخی ارزیابیهای زیر صورت گیرد:
- ارزیابی دهانی و طبی – مشکلات دندانی و فیزیکی ممکن است به هم ارتباط داشته باشند. مشکلات دهانی ممکن است منجر به ایجاد مشکلات طبی شوند یا برعکس. هدف از ارزیابی و معاینه، اطمینان از تحت کنترل بودن کامل تقدم مشکلات پزشکی و دندانی قبل از شروع درمان است.
- مطالعه مدل (گچ گرفتن / قالبگیری) – از بیمار خواسته میشود که روی یک سینی دندانی حاوی مواد ژلهای را گاز بگیرد تا جای دندان او روی آن حک شود. سینیها از روی دندان برداشته میشوند و برای ساخت مدل دندانهای بیمار با پلاستر پر میشوند. مطالعه مدل به متخصص ارتودنسی این امکان را میدهد تا بتواند محل دقیق و ارتباط هر دندان را با دندانهای دیگر تعیین کند.
- عکسبرداری پانورامیک به وسیله اشعه ایکس: اشعه ایکس یک ابزار عالی برای بررسی مشکلات احتمالی و پیشبینی آسیبدیدگی مفصل فک است. اشعه ایکس همچنین به متخصص ارتودنسی این امکان را میدهد که محل دقیق هر دندان و ریشه مرتبط با آن را مشاهده کند.
- تصاویر کامپیوتری – این تصاویر به متخصص ارتودنسی این امکان را میدهند که برنامه درمان را تنظیم کرده و درمان مؤثر بر شکل و صورت و تقارن فک را مشخص نماید.
- عکسها – بسیاری از متخصصین ارتودنسی تمایل دارند که قبل، حین و پس از درمان از صورت و دندانها عکسبرداری کنند تا نحوه پیشروی درمان و تأثیر آن بر شکل صورت بیمار را ارزیابی کنند.
مرحله 2 – فاز فعال
تمام ابزارهای تشخیصی فوق برای تشخیص و تنظیم برنامه درمانی بیمار به کار برده میشوند. سپس، متخصص ارتودنسی ابزارهای ارتودنسی مورد نیاز برای جابجایی آرام دندانها به سمت محل درست خود را تجویز میکند. این ابزارهای ارتودنسی ممکن است ثابت یا متحرک باشند. غالباً بریسهای ثابت معمولی مورد استفاده قرار میگیرند که در آنها از براکتهای متصل به سیم استفاده میشود. بریسهای لینگوآل نیز ثابت هستند اما در داخل دهان (سمت زبان) قرار داده میشوند و کمتر قابل دیدن هستند.تجهیزات متحرک نیز یک روش جایگزین دیگر است. برخی نمونههای تجهیزات متحرک عبارتند از سیستمهای اینویزیلاین، هدگیرها و ماسکهای صورت. این تجهیزات به گونهای طراحی شدهاند که تعداد ساعات مشخصی در روز مورد استفاده قرار گیرند.تجهیزات ارتودنسی هر چه که باشند، متخصص ارتودنسی به طور منظم آنها را تنظیم کرده تا فشار مستمر و کافی روی دندانها وجود داشته باشد. مراجعه به متخصص ارتودنسی در فواصل زمانی معین از اهمیت زیادی برخوردار است و در صورت شکستگی یا آسیبدیدگیهای بریس باید بلافاصله با وی تماس بگیرید.
مرحله 3 – مرحله نگهداری و حفظ حالت
زمانی که دندانها به درستی تراز شدند، بریسهای ثابت و تجهیزات متحرک برداشته میشوند. قسمت عمده درمان ارتودنسی در این مرحله به پایان میرسد. متخصص ارتودنسی در مرحله بعدی، نگهدارنده های متناسب برای هر مشتری میسازد. هدفاز استفاده از نگهدارندهها یا ریتینرها این است که دندانها دوباره به حالت اولیه خود بازنگردند. نگهدارندهها باید به مدت زمان مشخصی در روز و در یک دوره زمانی مورد استفاده قرار گیرند. در مرحله استفاده از نگهدارندهها، استخوان فک در اطراف دندانهای تراز شده به طور کامل تثبیت میشوند.
مراقبتهای پس از ارتودنسی
برخی مراقبتهای پس از ارتودنسی مهم وجود دارند که باید مورد توجه قرار گیرند مانند:
غذاهایی که باید از خوردن آنها پرهیز کرد
به طور قطع پرهیز از خوردن برخی غذاها بسیار مهم است مانند:
- غذاهای جویدنی: شیرینیها، قطعات یخ
- کرانچی ها: پاپ کورن، یخ، چیپس
- غذاهای چسبنده: کاراملها، آدامس
- غذاهای سفت: مغزیجات و آبنبات
- غذاهایی که نیاز به گاز زدن دارند: ذرت کبابی، سیب و هویج
- جویدن چیزهای سفت مانند مدادها، خودکار و ناخن انگشتان میتواند به بریسها آسیب وارد کند. آسیبدیدگی بریسها باعث طولانی شدن طول دوره درمان میشوند.
مسواک کردن دندانها
سه مرتبه مسواک کردن صحیح دندانها با خمیردندانهای حاوی فلوراید در روز بسیار مهم است. در صورت وجود بریسها ممکن است مسواک کردن دندانها طولانیتر شود، در صورت امکان مسواک خود را برای استفاده پس از ناهار به همراه داشته باشید. به قسمتهایی که دندان و لثه به هم متصل میشوند توجه ویژه داشته باشید. استفاده روزانه از دهانشویههای حاوی فلوراید نیز آخرین کاری است که باید در هنگام شب و پس از مسواک کردن انجام دهید. تمیز نکردن دندانها و بریسها باعث میشود که به دندانها آسیبهای دائمی وارد شده و لکههای سفید و قهوهای روی آنها ایجاد شود که برطرف نمیشوند. همچنین باید از خوردن غذاهای شیرین اجتناب کنید.
ورزش
توصیه میشود که در هنگام ورزش کردن به خصوص انجام ورزشهای پربرخورد و ورزشهایی که با توپ انجام میشوند از محافظهای دهانی استفاده شود. همچنین بهتر است این کار را در هنگام دوچرخه سواری، اسکیت یا اسکیت بورد نیز انجام دهید. محافظهای دهانی مخصوصی برای افرادی که از بریسهای ثابت استفاده میکنندطراحی شده است که میتوان آنها را از کلینیک تهیه کرد. نواختن ساز بادی به خصوص فلوت با وجود بریسهای ثابت دشوارتر میشود. شما در این مورد باید با مربی موسیقی و متخصص ارتودنسی خود صحبت و تبادل نظر کنید.
استفاده از ونیر برای از بین بردن فاصله بین دندانها

ونیرهای دندانی، قطعات نازک هم رنگ دندان از جنس پورسیلین هستند که روی سطح جلویی دندانهای طبیعی شما قرار داده میشوند و یک روش راحت برای کاهش برخی مشکلات زیبایی و فیزیکی هستند. از آنجا که این ونیرها دائمی هستند، شما باید قبل از تصمیم به استفاده از آنها منافع و معایب آن را ارزیابی کنید. غالباً از ونیزهای پورسیلینی معمولی و لامینرها و ونیرهای رزینی کامپوزیتی استفاده میشود.
مزایای استفاده از ونیرهای دندانی
علاوه بر از بین بردن فاصله بین دندانها، برخی دیگر از مزایای استفاده از ونیرهای دندانی عبارتند از:
- به راحتی لبخند شما را سفیدتر و زیباتر میکند
- مشکلات زیبایی جزئی را برطرف میکند
- جایگزین مینای آسیبدیده دندان میشود
نصب ونیزها
یک فرایند معمولی نصب ونیر در یک یا دو جلسه درمانی انجام میشود. اگر ونیر از پیش ساخته باشد معمولاً در یک جلسه درمانی نصب شده و اگر آزمایشگاه آنها را بسازد این کار در دو جلسه انجام میشود. ما همچنان بر استفاده از ونیرهای پورسیلینی که توسط آزمایشگاه ساخته میشوند تأکید داریم.
- برای نصب ونیرها معمولاً نیازی به بیهوشی موضعی نیست. به هر حال، بسته به حساسیت بیمار، ممکن است از بیحسی نیز استفاده شود. دندانپزشک دندان را تمیز کرده و طیف رنگی ونیر را تعیین میکند. دندانپزشک مقدار کمی از مینای دندان را برمیدارد تا فضای کافی برای نصب ونیر ایجاد شود.
- یک قالب از دندان برای ارسال به آزمایشگاه ساخته میشود و ونیرهای موقتی روی مرکز دندان و دور از لبههای آن نصب میشود.
- پس از آماده شدن و تحویل ونیر پورسیلینی به دندانپزشک توسط آزمایشگاه، ونیرهای موقتی برداشته میشوند. دندان با پوماس و آب تمیز میشود. سپس ونیر آماده شده و با آب و هوای خشک روی دندان چسبانده میشود. چسب روی سطح آماده شده مالیده شده و سمنت و ونیر در محل دقیق خود قرار داده شده و چسبانده میشود.
- سپس به مدت 60 ثانیه روی تمام سطح ونیر حرارت داده مشود تا به سطح دندان بچسبد.
- دندانپزشک مواد اضافی را از روی دندان برداشته و کنارههای ونیر را تمیز کرده و پالش میکند.
مراقبت از ونیرها
دندانهای خود را مطابق معمول مسواک کرده و نخ دندان بکشید. دندانهای خود را به طور روزانه مسواک کرده و از خمیردندانهای غیر سایشی حاوی فلوراید استفاده کنید. مصرف قهوه و غذاهایی که ممکن است باعث لکهدار شدن ونیرها شوند را محدود کنید. به یاد داشته باشید که ممکن است نیاز به تعویض ونیرها باشد که ربطی به نحوه مراقبتهای شما از ونیرها ندارد اما رعایت بهداشت دهان و دندان به طور صحیح به دوام ونیرها کمک میکند.
بستن فاصله بین دندانها با کامپوزیت

باندینگ های رزینی کامپوزیتی یک روش سریع، کم تهاجمی و ارزانتر برای زیباتر کردن لبخند شما است اما باید بدانید که شما باید شرایط لازم برای استفاده از این روش را داشته باشید تا مطمئن شوید که این سرمایهگذاری برای شما مناسب است.کامپوزیت یک روش زیبایی است که در آن از نوع ماده دندانی – در این مورد؛ رزین کامپوزیتی – برای شکلدهی و قالبگیری روی دندان استفاده میشود تا ظاهر دندان صافتر و سفیدتر به نظر برسد. از این روش میتوان به عنوان یک روش زیبایی برای ترمیم دندانهای ترک خورده، دندانهای فاصلهدار و صاف کردن و پر کردن دندانها استفاده کرد. برخلاف نصب ونیرهای پورسیلینی که میتوان آنها را طی دو جلسه درمانی نصب کرد، کامپوزیتها را میتوان در یک جلسه درمانی روی دندان نصب کرد.
استفاده از کامپوزیتها برای چه کسانی مناسب است؟
استفاده از کامپوزیتها برای همه افراد مناسب نیست. اگر دندانهای شما کج بوده و به آور بایت یا اندربایت مبتلا هستید، استفاده از این روش درمانی برای شما مناسب نیست. به جای آن با دندانپزشک برای تعیین نوع درمان مناسب برای تنظیم بایت و هر گونه ناهنجاری یا فاصله بین دندانی صحبت کنید. کامپوزیتها برای افرادی که بیشتر از سلامتی به دنبال یک روش زیبایی برای دندانهای خود هستند مناسب است.
مزایای استفاده از کامپوزیت
برخی مزایای استفاده از کامپوزیتهای دندانی عبارتند از:
- رنک این کامپوزیت هار را میتوان با رنگ دندانهای طبیعی سازگار کرد
- این روش ارزانتر از بیشتر روشهای درمانی دندانی است.
- نصب آنها در یک جلسه درمانی امکانپذیر است.
- برای نصب آنها نیازی به بیهوشی نیست
- این مواد سلامت دندانها را حفظ میکنند.
سؤالات رایج
برخی سؤالات رایج در مورد روشهای متداول درمان فاصله دندانی عبارتند از:
در چه سنی میتوان درمانهای ارتودنسی را انجام داد؟
بهترین زمان معمولاً در دوران کودکی است اما بزرگسالان نیز میتوانند ارتودنسی و روشهای درمانی دیگر را انجام دهند. سن، کمتر از داشتن تعداد دندانهای سالم اهمیت دارد. برای کودکان باید به اندازهای صبر کرد تا دندانها به اندازه کافی برای شروع درمان رشد کرده باشند.
بریس متحرک چیست؟
درمان مکن است با استفاده از بریسهای متحرک (یک پلیت که میتوان آن را برای تمیز کردن از دهان خارج کرد) ساده شود. در این روش از سیمهای ظریف و فنرهای متصل به آن که دندانها را با اعمال فشار ملایم جابجا میکند استفاده میشود.
بریس ثابت چیست؟
غالباً در این روش، دندانها با دقت بیشتری نسبت به زمانی که از بریسهای متحرک استفاده میگردد هدایت میشوند. در ارتودنسی ثابت از براکت ها و باندهایی استفاده میشود که به طور موقتی به دندانها میچسبند. سیمهای انعطافپذیر همه براکت ها را به هم وصل کرده و باعث جابجا شدن دندانها میشود. شما نمیتوانید خودتان آنها را از دهان خارج کنید بنابراین به آنها تجهیزات ثابت گفته میشود.
مزایای ارتودنسی چیست؟
عزت نفس و اعتماد به نفس که افراد به دنبال آن هستند دو دلیل مهم برای استفاده از بریسها هستند اما مزایای استفاده از بریسها فراتر از زیبایی محض است. بریسها بایت را تنظیم کرده و دندانها را تراز میکنند که اثرات مثبت فراوانی دارند که برخی از آنها عبارتند از:
- افزایش توانایی جویدن غذاها
- کاهش اختلالات گفتاری
- مسواک کردن، تمیز کردن و نخ دندان کشیدن راحتتر
- کاهش حفرهها و بیماریهای لثه
- کاهش دندان قروچه و ترک خوردن دندانها
- کاهش احتمال آسیبدیدگیهای ناشی از بیرونزدگی دندانها
بریسها را میتوان به عنان پایهای برای بهبود سلامت دائمی دهان و دندان استفاده کرد.
آیا اثر اقدامات ارتودنسی دائمی است؟
حتی پس از به کار بردن نگهدارندهها، ممکن است برخی جابجاییهای جزئی اتفاق بیفتد بنابراین هیچ تضمین دائمی برای نتایج درمان وجود ندارد. به هر حال، ممکن است در صورتی که دندانهای به میزان زیادی جابجا شوند نیاز به درمان دوباره باشد.
آیا دندانهای باندینگ شده نیاز به مراقبتهای خاصی دارند؟
واقعاً نه … اما مانند همه دندانها، آنها باید به طور روزانه مسواک شده و نخ دندان کشیده شود و به طور تخصصی در مطب دندانپزشک دو مرتبه در سال جرمگیری شوند. دندانهای باند شده ممکن است به دلیل استعمال دخانیات، مصرف شراب قرمز و قهوه لکهدار شوند اما بر خلاف دندانهای معمولی، لکه روی این دندانها برطرف نمیشود بنابراین اگر شما تصمیم به جرمگیری دندان دارید باید این کار را قبل از باندینگ دندان انجام دهید.